W Stalagu VIII A przebywali jeńcy z Belgii, Francji, Polski ( ok.8000 ), Jugosławii, Rosji, Ameryki, Anglii, Włoch i Słowacji.
W maju 1942r. na terenie stalagu było 2300 Jugosłowian. Jesienią 1943r. w obozie zarejestrowanych było 35 tys. jeńców, jesienią następnego roku 41 tys., a w styczniu 1945r. 44 tys.
Z raportu Międzynarodowego Czerwonego Krzyża wynika że 27 maja 1944r. jeńców brytyjskich było 2918 osób.
W styczniu 1944 r. w stalagu było zarejestrowanych 44669 jeńców.
Im Stalag VIII A befanden sich Gefangene aus Belgien, Frankreich, Polen
(ca. 8.000), Sowjetunion, USA, England, Italien und der Slowakei. Im Mai 1942
waren 2.300 Jugoslawen im Lager. Im Herbst 1943 waren 35.000 Gefangene, im nächsten Herbst 41.000 und im Januar
1945 44.000 Soldaten und Unteroffiziere
im Stalag registriert. Aus den Berichten des Internationalen Roten Kreuzes geht
hervor, dass am 27. Mai 1944 2.918 Kriegsgefangene aus Großbritanien im Lager
waren. Im Januar 1944 waren im Stalag VIII A 44.669 Gefangene registriert.
Wyżywienie
Die Verpflegung
Jeńcy nie mieli łatwego życia. Ich codzienny posiłek był często zwykłą porcją chleba, którą ważono na rzymskiej wadze lub przydzielało się losowo.
Nieco inaczej było z
podziałem zupy, jeden jeniec mieszał zupę, by zapewnić równą jej gęstość. Jeńcy
często bili się o jedzenie, które było często
jedyną formą przetrwania w obozie. Głód zmuszał ich do poszukiwania jedzenia na
śmietnikach i spożywania nadgniłych warzyw i
mięsa.
Wszystkie te posiłki
zapewniane przez stalag były przygotowywane jak dla zwierząt.
Zupy gotowane z nadgniłych ziemniaków, gotowanych liści buraków i zmielonych kości.
Dopiero w 1940r.
sytuacja żywieniowa w stalagu poprawiła się dzięki staraniom Międzynarodowego
Czerwonego Krzyża.
Polacy, Belgowie i
Francuzi dzielili się z Rosjanami zawartością paczek żywnościowych (którzy ich
nie dostawali), paczkę taką mogli
dostawać dwa razy na miesiąc.
Die Gefangenen hatten kein leichtes Leben im Lager. Als Nahrung bekamen
sie täglich nur eine Portion Brot, die mit einer römischen Waage gewogen oder
durch Auslosung zugeteilt wurde. Bei der Verteilung von Suppe verhielt es sich
anders. Einer der Gefangenen rührte die Suppe um, damit sie immer eine gleichmässige Dichte hatte. Die Gefangenen prügelten sich oft um das Essen, weil dies oft die
einzige Methode war zu überleben. Der Hunger zwang sie dazu, Essen in Müllbehältern zu suchen und
verdorbenes Gemüse und Fleisch zu verzehren. Alle Mahlzeiten waren wie für die
Tiere vorbereitet. Die Suppen enthielten oftmals verdorbene Kartoffeln,
gekochte Rübenblatter und gemahlene Knochen.
Erst im Jahre 1940 verbesserte sich die Essensituation dank der Bemühung
des Internationalen Roten Kreuzes.
Die Polen, Belgier und Franzosen teilten die Lebensmittelpakete mit den
Russen, welche keine bekamen. Die Soldaten durften solche Pakete nur zweimal
monatlich bekommen.
Traktowanie i warunki
Die Behandlung und die Bedingungen
Die Behandlung und die Bedingungen
Jeńcy byli traktowani przez władze obozu skandalicznie. Przykładem tego jest chociażby to że musieli pracować non-stop, czasami nawet 20 godzin. Większość jeńców pracowała poza obozem w tzw. komandach pracy. Zajmowali się budownictwem, handlem, górnictwem, pracą w kamieniołomach, leśnictwem transportem, a także produkcją broni palnej. Rolnictwo i pracę w fabrykach uważano za najgorszą gdzie pracowano nawet po 10 godzin dziennie.
Die Kriegsgefangenen wurden von der Lagerleitung skandalös behandelt.
Sie mussten manchmal bis zu 20 Stunden täglich arbeiten. Die meisten Gefangenen
arbeiteten außerhalb des Lagers in sog. Arbeitskommandos. Sie waren in den
Bereichen Bau, Handel, Bergbau, im Steinbruch, dem Forstwesen, dem Transport
und in der Waffenproduktion angestellt.
Am schlechtesten war die Landwirtschafts- und Fabrikarbeit, bei welcher die Gefangenen über
10 Stunden täglich arbeiten mussten.
Za choć małe
nieposłuszeństwo bito batem, używano bagnetów, kolb, pałek i kijów. Przez
drobne przewinienia jeńcom wybijano zęby i kaleczono twarze. Wszystko to było
normą życia obozowego.
Do obozu mogły przychodzić raz na miesiąc listy od rodzin jeńców z informacjami o stanie
zdrowia rodziny lub aktualnych zajęciach. Podobnie
również jeńcy mogli wysyłać listy do swoich rodzin.
Zanim jednak list
został dostarczony do jeńca, albo wysłany do rodziny przechodził kontrolę
oficera, a on miał za zadanie ocenzurować treści niewygodne dla
zarządców np. o traktowaniu i złych warunkach. Taką samą kontrolę przechodziły
też paczki i inne przesyłki.
Wszystkie należne
pieniądze za pracę jeńców odsyłano do kasy stalagów. Sami więźniowie nie
otrzymywali wynagrodzenia w formie rzeczywistej waluty obiegowej, lecz w walucie ,,obozowej",
przez co nie mogli zaopatrywać się w sklepach niemieckich.
Nie troszczono się o stan zdrowia szczególnie w obozach przejściowych gdzie nie było punktów szpitalnych. Panowały warunki do rozwijania się dyzenterii ( ciężkiej nieuleczalnej w tamtym czasie choroby ). W przypadku jeńców ciężko rannych kierowano ich do szpitala w Pieńsku zamieszczonego w szkolnych salach. Służba medyczna ograniczona była do przeprowadzania szczepień przeciw chorobom zakaźnym, ale w złej sytuacji sanitarnej, przy braku m.in. ciepłej wody nie było możliwe ich przeprowadzanie. Często ryzykowano zakażeniem.
przez co nie mogli zaopatrywać się w sklepach niemieckich.
Nie troszczono się o stan zdrowia szczególnie w obozach przejściowych gdzie nie było punktów szpitalnych. Panowały warunki do rozwijania się dyzenterii ( ciężkiej nieuleczalnej w tamtym czasie choroby ). W przypadku jeńców ciężko rannych kierowano ich do szpitala w Pieńsku zamieszczonego w szkolnych salach. Służba medyczna ograniczona była do przeprowadzania szczepień przeciw chorobom zakaźnym, ale w złej sytuacji sanitarnej, przy braku m.in. ciepłej wody nie było możliwe ich przeprowadzanie. Często ryzykowano zakażeniem.
Za próby ucieczki ze
stalagu karano najczęściej rozstrzelaniem lub ścisłym aresztem.
POWODY SPROWADZANIA JEŃCÓW
Ursachen für den Bezug von Kriegsgefangenen
Więźniów sprowadzano głównie po to aby wykorzysta ich jako tanią siłę roboczą bardzo potrzebną w czasie wojny, chociażby do produkcji broni.
Jeńcy pracowali na rzecz niemieckiej gospodarki.
Sogar für den kleinsten Ungehorsam wurden die Gefangenen mit der
Peitsche geschlagen oder mit dem Bajonett, dem Gewehrkolben, dem Knüppel oder
dem Stock bestraft. Schon kleine Vergehen der Gefangenen zogen oft
ausgeschlagene Zähne und Verletzungen im
Gesicht nach sich - das war das alltägliche Leben im Lager.
Die Soldaten und Unteroffiziere durften ein mal im Monat Post von den
Familien erhalten, in denen sie über deren gesundheitlichen und allgemeinen
Zustand informiert wurden. Die Gefangenen durften auch Briefe schicken. Die
gesamte Post wurde von einem Offizier zensiert und durfte keine Informationen
über das Lager beinhalten. Die Päckchen und andere Sendungen wurden auch
kontrolliert.
Der gesamte Arbeitslohn der Gefangenen wurde in die Stalagskasse eingezahlt. Die Gefangenen bekamen kein gewöhnliches Geld, sondern ein spezielles
Lagergeld, sodass sie nicht in den deutschen Läden einkaufen konnten. Die Lagerleitung kümmerte sich kaum um die Sanitärbedingungen und den
Gesundheitzustand der Gefangenen, besonders in den Durchgangslagern, in denen
es keine Krankenstelle gab. Die Ruhr (damals nicht heilbar) verbreitete sich
sehr schnell bei diesen Verhältnissen.
Die schwerverletzten Gefangenen wurden in das Krankenhaus in Penzig
(Pieńsk) eingewiesen, welches sich in einem Schulgebäude befand.
Die medizinische Vorsorge wurde nur auf die Durchführung von Schutzimpfungen beschränkt, die aber bei Wassermangel und bei schlechten Sanitärverhältnissen oft nicht durchgeführt wurden. Die Infektionsgefahr im Stalag war sehr groß. Fluchtversuche wurden mit Erschiessen oder mit Gefängnis bestraft.
Die medizinische Vorsorge wurde nur auf die Durchführung von Schutzimpfungen beschränkt, die aber bei Wassermangel und bei schlechten Sanitärverhältnissen oft nicht durchgeführt wurden. Die Infektionsgefahr im Stalag war sehr groß. Fluchtversuche wurden mit Erschiessen oder mit Gefängnis bestraft.
POWODY SPROWADZANIA JEŃCÓW
Ursachen für den Bezug von Kriegsgefangenen
Jeńcy pracowali na rzecz niemieckiej gospodarki.
Die Kriegsgefangenen wurden meist in das Stalag gebracht, um als billige
Arbeitskräfte genutzt zu werden, die während des Krieges bei der
Waffenherstellung dringend gebraucht wurden.
Die Kriegsgefangenen arbeiteten für die deutsche Wirtschaft.